Definicja rębni
 
Autor strony: H. Żybura
 
Elementy rębni i ich znaczenie     Praktyczne wdrażanie ideowych schematów rębni     Początkowy i docelowy skład gatunkowy drzewostanu    
 
 
 
Rębnia określa zasady wykonywania zespołu czynności, które mają na celu stopniową przemianą pokoleń w lesie w sposób zapewniający równoczesne usuwanie drzew i drzewostanów, tworzenie najkorzystniejszych warunków dla powstania i rozwoju nowego pokolenia drzew pożądanych gatunków, kształtowanie odpowiedniej budowy drzewostanu, zapewnienie naturalnej różnorodności biologicznej i trwałości w zmieniających się warunkach siedliska. Jest to definicja zamieszczona w Zasadach Hodowli Lasu.

Upraszczając możemy powiedzieć, że rębnia jest to taki sposób usuwania drzewostanu (nie koniecznie rębnego), który stworzy optymalne warunki do realizacji celu hodowlanego, zdefiniowanego gospodarczym typem drzewostanu, przewidzianym dla danego siedliska. Oznacza to, że o rębni decyduje sposób pobierania użytków rębnych oraz rodzaj osłony ze strony odnawianego drzewostanu, z której korzysta młode pokolenie. Wymienione elementy decydują o formie rębni, pojęciu najczęściej używanym w praktyce. Określa ona sposób cięcia oraz wielkość i kształt powierzchni na której określone cięcie lub cięcia są wykonywane.

 
««
Elementy rębni i ich znaczenie
 
Cięcia odnowieniowe mogą być wykonane na powierzchniach o różnej wielkości i kształcie. W praktyce leśnej oprócz powszechnego kształtu prostokąta powierzchnia może mieć kształt kolisty lub eliptyczny. Kształt, wielkość powierzchni oraz jej usytuowanie względem stron świata decyduje o warunkach świetlnych, cieplnych i wilgotnościowych.

Pod względem sposobu usuwania drzew wyróżniamy cztery sposoby cięć odnowieniowych: zupełne, częściowe, brzegowe i przerębowe. Więcej o technicznych i przestrzennych elementach rębni znajdziesz tutaj.

Oprócz sposobu cięcia oraz kształtu i wielkości powierzchni odnowieniowej, istotne znaczenie w kształtowaniu warunków ekologicznych dla młodego pokolenia ma również ukształtowanie terenu oraz położenie powierzchni względem stron świata. Elementy te determinują długość cienia, ilość opadów, intensywność parowania gleby oraz siłę wiatrów.

 
««
Praktyczne wdrażanie ideowych schematów rębni
 
Z przedstawionych informacji wynika, że forma rębni to cięcie lub cięcia wykonane w określony czasie na powierzchni lub powierzchniach odnowieniowych. Przykładowo operując cięciem zupełnym w pierwszym etapie na gniazdach natomiast w drugim na wydłużonej powierzchni międzygniazdowej realizujemy rębnię gniazdową zupełną IIIa. Wykonane cięcie częściowe na strefie to forma rębni częściowej wielkopowierzchniowej IIa.

Dobór zarówno cięć odnowieniowych, jak też kształtu i wielkości powierzchni warunkują właściwości biologiczne i wymagania ekologiczne gatunków realizujących cel hodowlany. Mając na uwadze takie uwarunkowania przy projektowaniu formy rębni należy liczyć się z koniecznością wyboru form pośrednich między tymi, które zaproponowano jako pewien zestaw ideowy w Zasadach Hodowli Lasu.

 
««
Początkowy i docelowy skład gatunkowy drzewostanu
 
Zawsze przy precyzowaniu sposobu postępowania odnowieniowego należy ocenić, czy jest on skuteczny w osiągnięciu celu hodowlanego, czyli drzewostanu docelowego odpowiadającego gospodarczemu typowi drzewostanu. Aby uzyskać w wieku rębności określony drzewostan docelowy, planujemy skład gatunkowy odnowienia, który najczęściej różni się od składu docelowego. Czasami wpływa na to konieczność wykorzystania gatunków przejściowych, a z drugiej strony różna produkcyjność i tempo wzrostu gatunków drzew wchodzących w skład drzewostanu.

Odmienność składu gatunkowego uprawy i drzewostanu decelowego bywa więc niezbędna, aby w przyszłym drzewostanie otrzymać właściwe proporcje i uszeregowanie gatunków drzew pod względem udziału zgodnego z gospodarczym typem drzewostanu.

««