Rębnia częściowa pasowa IIb
 
Autor strony: L. Bolibok
 
Rębnia IIb w drzewostanach świerkowych     Rębnia IIb w drzewostanach świerkowo-sosnowych    
 
 
 
W rębni częściowej pasowej szerokość powierzchni manipulacyjnej (pasa) mieści się w granicach 40-60 m, a jego ogólna powierzchnia nie przekracza 3-4 ha.

Ograniczenie szerokości powierzchni manipulacyjnej w rębni IIb to sprzyja zmniejszeniu ryzyka wiatrowałów i wiatrołomów. Pozyskiwanie drewna na mniejszej powierzchni wywołuje ponadto mniejsze szkody w powstających odnowieniach, niż w przypadku dużych powierzchni i konieczności prowadzenia zrywki drewna na długich dystansach.

Inną praktyczną cechą tej rębni jest łatwość przestrzennego planowania i koordynacji działań związanych z oceną udatności i uzupełnianiem samosiewów.

Ze względu na mniejsze zagrożenie przez szkody od wiatru, rębnię IIb można stosować do odnawiania drzewostanów świerkowych, chociaż raczej nie jest zalecana na terenach górskich, lecz na niżu na Pomorzu i w północno wschodniej części kraju.

W północno wschodniej Polsce rozpowszechnione są mieszane drzewostany sosnowo-świerkowe. Prze odpowiednie nasilenie cięć można równocześnie odnawiać oba gatunki i sterować ich proporcją w odnowieniu.

 
««
Rębnia IIb w drzewostanach świerkowych
 
W zwartych drzewostanach świerkowych o dużej zasobności, prof. Bernadzki zaleca podjęcie dodatkowych środków ostrożności podczas stosowania cięć częściowych. Polegają one na co najmniej dwukrotnych cięciach przygotowawczych w odstępach 4-5 letnich. W trakcie jednego cięcia pobierane jest nie więcej 10% zapasu drzewostanu. Takie postępowanie ma przygotować pozostające świerki, dotychczas osłaniane przez inne drzewa, do silniejszego naporu wiatru w przerzedzanym podczas cięć odnowieniowych drzewostanie. W przypadku stosowania tej rębni w terenach górskich należy zawsze brać pod uwagę konfigurację terenu i w stosunku do niej korygować ogólne wskazania dotyczące prowadzenia rębni.

Prowadząc odnowienie świerka rębnią częściową, w cięciu obsiewnym pobiera się 20-30% zapasu. Usunięcie martwej i żywej pokrywy glebowej poprzez przygotowanie gleby przed obsiewem znacznie zwiększa szanse na sukces odnowienia. W 2-3 lata po obsiewie wykonywane jest pierwsze cięcie odsłaniające. W ciągu 8-10 lat, w dwóch lub trzech nawrotach, starodrzew likwidowany jest całkowicie.

Zasadniczo nie należy dążyć do tworzenia monokultur świerkowych, a gatunki domieszkowe (np. sosnę lub modrzew) można wprowadzać po cięciu uprzątającym. Domieszkę gatunków o mniejszych wymaganiach świetlnych można wprowadzać już na etapie cięć odsłaniających, świadomie przeznaczając cześć odnawianej powierzchni właśnie pod podsadzenia tych gatunków.

Prof. Bernadzki zasugerował modyfikację rębni IIb szczególnie przydatną do odnawiania drzewostanów świerkowych z domieszką buka i jodły, którą należy zachować i w miarę możliwości odnowić naturalnie. Modyfikacja ta polega na wyprzedzającym odnowieniu kęp tych gatunków. Dla jodły wyprzedzenie powinno wynosić co najmniej 10 lat, dla buka 4-5 lat. Warunki do powstania odnowień tych gatunków można stworzyć poprzez rozluźnianie zwarcia w fragmentach starodrzewu, w których są one już obecne. Dla jodły trzeba to robić jeszcze na etapie cięć pielęgnacyjnych, a dla buka na etapie cięć przygotowawczych. W przypadku jodły wskazana jest szczególna ostrożność, aby zbyt intensywne rozluźnianie nie stymulowało przedwczesnego odnowienia świerka.

Narzucającą się alternatywą jest poszukiwanie spontanicznych odnowień pożądanych gatunków domieszkowych i wcześniejsze ich odsłanianie w trakcie zabiegów pielęgnacyjnych lub cięć przygotowawczych.

 
««
Rębnia IIb w drzewostanach świerkowo-sosnowych
 
Prof. Bernadzki zaleca, dla uzyskania większego udziału świerka w drzewostanie świerkowo-sosnowym, w cięciu obsiewnym pobrać do 20% zapasu normalnie zwartego drzewostanu. Cięcia odsłaniające wykonuje się wówczas w 5 lat po udanym obsiewie świerka. Pierwsze cięcie odsłaniające powinno być słabe, co faworyzuje odnowienie świerkowe. Natomiast w drugim cięciu odsłaniającym należy zredukować czynnik zadrzewienia do 0.3 i usunąć z drzewostanu pozostałe świerki.

W miejscach nie zajętych przez odnowienie świerka należy przygotować glebę do przyjęcia nasion sosny. Po udanym samosiewie sosny, pozostająca część drzewostanu macierzystego usuwana jest po upływie około 5 lat.

««