Rębnia IVb w drzewostanach świerkowo-sosnowych
 
Autor strony: J. Zajączkowski
 
Zakładanie gniazd dla gatunku domieszkowego     Odnowienie świerka i sosny na smudze zewnętrznej    
 
 
 
Jeżeli chcemy odnowić naturalnie drzewostan świerkowo-sosnowy, a jednocześnie wprowadzić do niego domieszkę dębu lub buka na gniazdach, to można wykorzystać w tym celu zmodyfikowaną rębnię IVb, według propozycji przedstawionych przez doc. T. Puchalskiego oraz prof. E. Bernadzkiego.

Ponieważ opisana niżej modyfikacja rębni przewiduje kilkakrotne poszerzanie gniazd rozproszonych na szerokiej strefie, konieczne jest wcześniejsze wyznaczenie szlaków zrywkowych. Należy w tym celu uwzględnić rozmieszczenie gatunków domieszkowych i mikrosiedlisk - czynników decydujących o lokalizacji ośrodków odnowieniowych gatunku domieszkowego.

 
««
Zakładanie gniazd dla gatunku domieszkowego
 
Gatunek domieszkowy powinien być odnowiony z wyprzedzeniem 10-15 lat (większym dla dębu). Gniazda zakłada się jednocześnie na strefie o szerokości 100-150 m; dla dębu powinny mieć powierzchnię ok. 15 arów, a dla buka poniżej 10 a.

Gniazda można odnawiać sztucznie lub - przy dostatecznej liczbie nasienników danego gatunku w drzewostanie - również naturalnie cięciami częściowymi. Zachowanie czasowej osłony na gniazdach jest konieczne jedynie dla buka.

Gniazda bardziej odległe od frontu cięć na smudze zewnętrznej będą poszerzane cięciami brzegowymi. Na powstających pasach będzie obsiewał się świerk, tworząc łagodne przejścia od gniazda do pozostałych fragmentów uprawy.

 
««
Odnowienie świerka i sosny na smudze zewnętrznej
 
Świerka odnawia się cięciami częściowymi na smudze o szerokości ok. 30 m, wytyczonej na skraju drzewostanu od strony zawietrznej (najlepiej od wschodu lub północy). Cięcie obsiewne powinno być wykonane, gdy gatunek domieszkowy na gniazdach osiągnie wysokość 1 m.

Zwykle odnowienia świerkowe najintensywniej pojawiają się i rozwijają na obrzeżach założonych wcześniej gniazd. Dość wcześnie - gdy naloty osiągną ok. 50 cm wysokości - na smudze należy wykonać cięcie odsłaniające, pozostawiając tylko nasienniki sosny. Gdy zależy nam na większym udziale sosny w odnowieniu, należy pozostawić więcej nasienników tego gatunku lub wykonać wąski zrąb z pominięciem cięć obsiewnych. Na zrębie można ponadto wprowadzać inne gatunki domieszkowe (np. modrzew).

Postęp cięć jest dość powolny: okres odnowienia drzewostanu może przekroczyć 30 lat. Okres ten można skrócić dzięki stosowaniu szerszych smug w latach bardzo dobrego urodzaju świerka.

««