Niezgodność składu gatunkowego młodocianej fazy rozwojowej drzewostanu z gospodarczym typem drzewostanu, powinna być rozpatrywana z uwzględnieniem naturalnych procesów sukcesyjnych, często niezbędnych, a zawsze ułatwiających osiągnięcie celu hodowlanego.
Drzewostany przedplonowe mogą zostać utrzymane jako drzewostany przejściowe do przyszłej przebudowy. Decyzje w tym zakresie powinno podejmować KTG, na podstawie informacji zamieszczonych w opisach taksacyjnych.
Gatunki drzew tworzące drzewostany przejściowe
Drzewostany takie mogą powstawać w sposób naturalny przez wkraczanie gatunków cieniowytrzymałych (niekiedy również światłożądnych - np. dąb) pod okap gatunków pionierskich (sosna, brzoza, osika). Można je również kształtować stosując odnowienia podokapowe. Jest to forma przebudowy częściowej.
Skrajnie sztuczną formą drzewostanów przejściowych mogą być plantacje leśnych drzew szybkorosnących, w których w końcowej fazie produkcji wprowadzane są pod okap gatunki drzew przewidziane w typie gospodarczym drzewostanu na danym siedlisku.
Drzewostany sosnowe z dolnym piętrem innych gatunków
Dolne piętro bukowe
Na żyźniejszych siedliskach (lasy mieszane i żyźniejsze), do sztucznych drzewostanów sosnowych wprowadzano, lub też niekiedy wkraczał spontanicznie buk. Powstawały w ten sposób gospodarczo i przyrodniczo bardzo cenne formy drzewostanów dwupiętrowych.
Dolne piętro buka sprzyja oczyszczaniu pni sosen, wpływa korzystnie na siedlisko i wnosi dodatkową produkcję miąższości. W zależności od koncepcji hodowlanej może być całkowicie lub częściowo wykorzystane jako następna generacja drzewostanu.
Buk powinien być wprowadzany sztucznie, gdy sosna osiągnie wiek 30 - 40 lat.
Na północno - wschodnim obrzeżu naturalnego zasięgu jodła bardzo często wkracza spontanicznie do litych drzewostanów sosnowych już na siedliskach borów mieszanych, jak też w lasach mieszanych, tworząc podobnie jak buk, bardzo wartościowe formy drzewostanów.
Dobrej jakości sosnę można z powodzeniem przetrzymać do osiągnięcia wieku dojrzałości rębnej i przystąpić do odsłaniania jodły stosując rębnię odpowiednią dla uzyskania przewidywanego jej udziału w przyszłym drzewostanie.
Gdy celem jest uzyskanie większego udziału jodły w drzewostanie mieszanym, należy stosować rębnię stopniową gniazdową udoskonaloną. Sztuczne wprowadzanie jodły do litych drzewostanów sosnowych można rozpocząć już po pierwszej trzebieży.
Dolne piętro z dębem lub - lokalnie - klonem
Na siedliskach żyznych (głównie lasy mieszane, ale również żyźniejsze bory mieszane) do litych drzewostanów sosnowych wkracza często dąb, głównie z nasion roznoszonych przez ptaki, a lokalnie również szybko rosnący klon.
Odnowienia te ujawniają się później, niż cieniowytrzymały buk czy jodła - najczęściej w okresie trzebieży późnych (wiek sosny 60 - 70 lat). Dla wykorzystania tych samosiewów niezbędne jest podejmowanie przebudowy z zastosowaniem różnych form rębni gniazdowych, czy też stopniowych.
Drzewostany brzozowe
Drzewostany osikowe
Drzewostany modrzewiowe
Na żyznych siedliskach (lasy mieszane nizinne, wyżynne i górskie, również siedliska żyźniejsze) modrzew wprowadzony w więźbie luźnej (4 x 4 m), w wieku około 10 lat zapewnia dobrą osłonę dla wszystkich gatunków cieniowytrzymałych. Tworząca się szybko struktura dwupiętrowa daje dobry punkt wyjścia do częściowej przebudowy z pełnym wykorzystaniem potencjału produkcyjnego szybko rosnącego modrzewia.
