Rębnia stopniowa gniazdowo-smugowa IVb
 
Autorzy strony: B. Brzeziecki, J. Zajączkowski
 
Geneza i zastosowanie     Organizacja i technika cięć     Warunki środowiska     Główne zalety     Ograniczenia w stosowaniu     Schemat rębni IVb w Zasadach Hodowli Lasu    
 
 
 
Rębnia IVb umożliwia naturalne odnowienie drzewostanów mieszanych, przy zachowaniu znacznej domieszki świerka.
 
Schemat rębni stopniowej gniazdowo-smugowej IVb - widok z boku
 
Schemat rębni stopniowej gniazdowo-smugowej IVb - widok z góry
 
Geneza i zastosowanie
 
Rębnia IVb powstała jako dalszy etap rozwojowy rębni stopniowej gniazdowej, w związku z obserwowanymi w niej problemami z użytkowaniem drzew najdłużej pozostających na odnawianej strefie oraz z uzyskaniem odpowiedniego udziału świerka.

Do praktyki gospodarstwa leśnego w Polsce rębnię IVb wprowadzono w V wydaniu Zasad Hodowli Lasu z 1988 r.

Pozwala ona na uzyskanie drzewostanów świerkowych ze znaczącym udziałem jodły, buka i ewentualnie innych gatunków. Może być stosowana do przebudowy litych świerczyn na drzewostany mieszane.

Rebnię tą można też stosować do odnawiania nizinnych drzewostanów sosnowo-świerkowych z domieszką dębu lub buka.

 
««
Organizacja i technika cięć
 
W rębni IVb stosuje się wyprzedzające odnowienie jodły i buka (dębu) na gniazdach zlokalizowanych w ciągle przesuwającej się strefie . Gniazda mają zwykle powierzchnię ok. 5-8 (12) arów i nie są poszerzane. Świerk (sosna) jest odnawiany cięciami brzegowymi lub częściowymi na postępującej z opóźnieniem smudze .

Nawrót cięć w tej rębni wynosi ok. 5 lat. W miarę możliwości cięcia należy wykonywać w latach nasiennych świerka i innych odnawianych gatunków. Postęp cięć w dziesięcioleciu nie przekracza 60 m ( w wyższych położeniach - do ok. 30 m).

Okres odnowienia zależy od wielkości objętego rębnią drzewostanu. Cząstkowy okres odnowienia dla jodły (buka) wynosi ok. 20-30 lat, a świerka - 10 lat. Okres wyprzedzenia jodły (buka) względem świerka powinien wynosić ok. 15-20 lat.

Modyfikacją tej rębni jest tzw. rębnia gniazdowo-pasowa (rębnia bawarska kombinowana), której cechą jest występowanie ruchomej strefy oraz pasa o szerokości do dwóch wysokości drzewostanu.

 
««
Warunki środowiska
 
Warunki środowiska są kształtowane przez czasową osłonę górną i boczną na gniazdach oraz stopniowo zanikającą osłonę górną i boczną drzewostanu na smugach . Najkorzystniejsze warunki dla odnowienia świerka (duża wilgotność) występują na północnym brzegu drzewostanu.

 
««
Główne zalety
 
  • Możliwość wyprzedzającego (na gniazdach ) odnowienia gatunków wrażliwych na przymrozki późne, suszę i konkurencję gatunków szybciej rosnących. Ochrona tych gatunków jest lepsza niż w przypadku rębni częściowej czy stopniowej brzegowo-smugowej.
  • W porównaniu z rębnią IVa zmniejsza się ryzyko szkód od wiatru (w drzewostanach świerkowych), zwiększa się przejrzystość terenowa, ułatwiona jest ścinka i zrywka drzew, zmniejszają się szkody w odnowieniu.
  • Rębnię IVb łatwo jest przystosować do określonych warunków siedliskowych i ekonomicznych. Modyfikacje mogą dotyczyć sposobu odnowienia (naturalne, łączone), szerokości powierzchni manipulacyjnej (smugi, pasa ) objętej równocześnie cięciami częściowymi - a więc również postępu cięć, liczby i wielkości zakładanych w ruchomej strefie ośrodków odnowieniowych (gniazd ), itp.
 
««
Ograniczenia w stosowaniu
 
Wspomniana wyżej łatwość wprowadzania zmian powoduje, że uzyskanie pomyślnego wyniku odnowienia zależy w głównej mierze nie od zastosowania określonego szablonu, ale od trafności decyzji podejmowanych podczas całego okresu odnowienia przez gospodarza lasu, stawiając tym samym wysokie wymagania co do jego kwalifikacji (wykształcenia, doświadczenia).

 
««
Schemat rębni IVb w Zasadach Hodowli Lasu
 
Wskaż poniższy symbol prezentacji, aby zobaczyć powiększoną, barwną i opatrzoną komentarzami wersję schematu tej rębni, włączonego do ostatniego wydania Zasad Hodowli Lasu.
 
Rębnia IVb - ilustracje z ZHL 2003
««