Przygotowanie drzewostanu do obsiewu

Dobre przygotowanie drzewostanu świerkowego do obsiewu wymaga intensywnych cięć pielęgnacyjnych w trakcie trzebieży późnych. Pozwala to zbudować należytą stabilność drzewostanu. Niebezpieczeństwo wiatrowałów zmniejszamy zakładając pierwsze smugi od strony wschodniej lub północno-wschodniej.

W przypadku silnie zwartych drzewostanów zalecane jest wykonanie dwukrotnych cięć przygotowawczych (w odstępie 4 - 5 lat), w których usuwa się każdorazowo do 10% zapasu. Z drzewostanu wycina się drzewa chore, źle ukształtowane, o małych koronach, natomiast pozostawia się drzewa grubsze, które są ważnym elementem kształtowania odpornej na wiatr struktury drzewostanu.

Cięcia obsiewne wykonywane zimą w roku obfitego urodzaju nasion redukują zapas drzewostanu o 20 - 30%. Przed obsiewem należy również wykonać jesienne przygotowanie gleby, zwłaszcza przy silnym zadarnieniu.

Cięcia odsłaniające

Po dwóch lub trzech latach od obsiewu nalot jest stopniowo odsłaniany (3 - 5 nawrotów co 2 - 3 lata). Po cięciu uprzątającym istniejące luki w podroście uzupełnia się gatunkami odpowiednimi dla danych warunków siedliskowych.

Metoda ta wymaga modyfikacji, gdy świerk jest w drzewostanie gatunkiem panującym, ale 20 - 30% osiąga udział buka i jodły. Konieczne jest wówczas zróżnicowanie terminu odnowienia. W pierwszej kolejności należy odnawiać jodłę, po 5 latach od obsiewu jodły odnawiamy buka, a po ok. 10 latach - świerka, stosując zasady jak przy odnawianiu litych drzewostanów świerkowych. Prof. Bernadzki proponuje inicjować odnowienie jodły na co najmniej 10 lat przed bukiem.

Odnowieniu świerka, zarówno w górach jak i na niżu, może także służyć rębnia stopniowa brzegowo-smugowa IVc. Świerk odnawia się w tym przypadku cięciami częściowymi, na smugach szerokości 10 - 15 m, zakładanych od strony północnej, co 3 - 5 lat. W miarę wzrostu odnowienia odsłania się je, wkraczając z cięciami w kolejne smugi, w głąb drzewostanu. Całkowity okres odnowienia w całej strefie (150 - 200 m) wynosi ok. 50 lat.

W górach, w mieszanych drzewostanach złożonych z świerka, buka i jodły, zastosowanie znajduje rębnia stopniowa gniazdowa udoskonalona IVd.

W borach świerkowych w reglu górnym, odnowienie naturalne świerka samosiewem górnym uzyskuje się również w ramach rębni jednostkowo-przerębowej V, stosowanej ze względu na rolę glebochronną i wodochronną tych drzewostanów. Odnowienie następuje w lukach i małych gniazdach powstałych po usunięciu pojedynczych (ewentualnie 2 lub 3 w grupie) egzemplarzy drzew dojrzałych. W efekcie takiego postępowania kształtuje się wielopiętrowa budowa pionowa drzewostanu.

Warunkiem stosowania tego sposobu odnowienia jest wybranie terenu nie narażonego na przymrozki oraz niezbyt zachwaszczonego, z glebami świeżymi, ale niezbyt żyznymi. Za dobry wskaźnik przydatności powierzchni uznaje się obecność starszego odnowienia świerka.